Victor Segalen: Ρενέ Λέυς, Εκδόσεις Εξάντας
από τη Θέμιδα Παναγιωτοπούλου
Το Παζάρι βιβλίου στην πλατεία Κλαυθμώνος, πάντα μου αφήνει μια όμορφη γεύση και επιτρέπει να ανακαλύπτω διαμάντια θαμμένα μέσα στο σωρό των αναρίθμητων τυπωμένων σελίδων. Μία από τις πιο ευχάριστες γνωριμίες ήταν φέτος αυτή εδώ με το συγγραφέα Victor Segalen και το χειρόγραφο ημερολόγιό του που φέρει τον τίτλο Ρενέ Λέυς.
Ο Victor Segalen, υπήρξε γιατρός του Ναυτικού, μουσικός, αρχαιολόγος, ταξιδευτής, ποιητής και συγγραφέας. Η συγγραφική ιδιότητα υπερίσχυσε όλων των υπολοίπων. Πέθανε ανεξήγητα στα σαρανταένα του χρόνια, ενώ βρέθηκε νεκρός σε ένα δάσος κρατώντας ένα αντίγραφο του Άμλετ στο ένα του χέρι...
Ο συγγραφέας, επισκέπτεται την Κίνα το 1909 και η επίσκεψη αυτή στιγματίζει τον ίδιο και το έργο του αμετάκλητα. Ρενέ Λέυς, είναι το alter ego του μυστηριώδους καθηγητή του Segalen, του Μωρίς Ρουά. Ο Segalen γνώρισε το 1910 το Μωρίς Ρουά και εντυπωσιάστηκε από τα τέλεια πεκινέζικα που μιλούσε. Έγινε έτσι ο Ρουά καθηγητής του συγγραφέα. Η μαγεία ξεκινάει όταν ο Μωρίς Ρουά με αργό ρυθμό ξεκινά να αποκαλύπτει στο Victor Segalen τις εισόδους του στην Απαγορευμένη Πόλη, καθώς και τις σχέσεις του με την αυτοκρατορική δυναστεία. Για ένα ολόκληρο χρόνο, από τις 14 Ιουνίου μέχρι και τις 28 Σεπτεμβρίου 1911, ο Σεγκαλέν κρατά ένα ημερολόγιο, τα μυστικά χρονικά κατά MP, όπου καταγράφει τις ασύλληπτες εκμυστηρεύσεις του δασκάλου του.
Υπάρχει ένα διαρκές θάμπωμα, ένα ηθελημένο μυστήριο, μία ακροβασία ανάμεσα στο πραγματικό και το φανταστικό που πλανάται μονίμως πάνω από τους διαλόγους μαθητή και δασκάλου. Οι αναγνώστες γίνονται μύστες των αυτοκρατορικών μυστικών και της αυτοκρατορικής ιεραρχικής εθιμοτυπίας. Δε χωρά αμφιβολία, ότι στο έργο του Segalen, διακρίνει κανείς εύγλωττα τη νοσταλγία που γεμίζει τις γραμμές στο 'Νυχτερινό στην Ινδία' του Antonio Tabucchi, ή στην 'Πυξίδα' του Matthias Enard. Πρόκειται ουσιαστικά για την αέναη περιπλάνηση ενός δυτικού στο μυστηριώδη κόσμο της Ανατολής, για την ανάγκη να επανεφεύρει τον εαυτό του μέσα σε ένα άλλο πλαίσιο. Μια αναζήτηση του εαυτού δομημένη πάνω στην πρόσληψη που δημιούργησε η δύση για την ανατολή.
Οι αποκαλύψεις που έρχονται στο φως, έχουν χρώμα κόκκινο και μυρίζουν αίμα. Το άβατο της Απαγορευμένης Πόλης, έχει την πιο στυγνή ιεραρχική δομή, τέτοια που αφήνει το στίγμα της χιλιόμετρα μακριά από τα ανάκτορα, εκεί όπου χτυπά ο παλμός του κινεζικού πλήθους που συνωστίζεται στα πολυάριθμα χουτόνγκ...Κάποτε η Γιουνγκ Τσάνγκ θέλησε με το βιβλίο της 'Η παλλακίδα που δημιούργησε τη σύγχρονη Κίνα', να καταδείξει τον τρόπο με τον οποίο μία χαμηλή στην ιεραρχία παλλακίδα των ανακτόρων, σε συνεργασία με μία υπηρέτρια, κατάφεραν να βγάλουν από τη μέση τον αυτοκράτορα και να διοικήσουν οι ίδιες την αυτοκρατορική αυλή. Επρόκειτο για την περίφημη παλλακίδα 'Τσισί' και η ιστορία της εντέχνως αποσύρθηκε από τα κινεζικά βιβλία ιστορίας. Ο Victor Segalen, που είναι αρκετά προγενέστερος της Γιουνγκ Τσανγκ, μας μεταφέρει στον κόσμο αυτής της στυγνής ηγεσίας με συμβολισμούς. Μισώντας το νατουραλισμό και τους εκπροσώπους του όπως το Βίκτωρα Ουγκώ και τον αξεπέραστο Αντρέ Ζιντ, επιδιώκει να μεταδώσει την πληροφορία μέσα από συμβολισμούς και μεταφορές...
...΄΄Και επανέρχομαι, και βρίσκομαι ξανά πρόσωπο με πρόσωπο με τον μοναδικό μου αξιόπιστο μάρτυρα: τούτο το χειρόγραφο - το οποίο θα είχα θελήσει να 'κάνω βιβλίο', πριν δέκα μήνες. και που το κοιτάζω με δυσπιστία που τη βαραίνουν όλα όσα περιέχει. Θυμάμαι ότι δεν αγνοούσε την ύπαρξή του: εκείνος ο ίδιος με είχε παρακαλέσει να το συνεχίσω επιμελώς. Με τη συγκατάθεσή του, αφιερωμένο στη μνήμη του, το ξανανοίγω και για πρώτη φορά το ξαναδιαβάζω από την αρχή ως το τέλος...''