Octave Mirbeau: Η απεργία των ψηφοφόρων, Εκδόσεις Άγρα

από τη Θέμιδα Παναγιωτοπούλου

Είναι αισιόδοξο αλλά ταυτόχρονα και θλιβερό, όταν κάποια αριστουργηματικά χρονικά σαν και αυτό του κορυφαίου Γάλλου συγγραφέα Octave Mirbeau, παραμένουν τόσο πολύ επίκαιρα σαν μια μορφή ανεξίτηλης πολιτικής πρότασης, που βρίσκει τα ερείσματά της στην ατελή ανθρώπινη ύπαρξη. Ο Mirbeau γεννήθηκε το 1848 και πέθανε το 1917. Έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής και γνωστός, ακριβώς γιατί απομυθοποίησε τη γαλλική πολιτική ζωή. 

Το 1888, δημοσίευσε το άρθρο του 'Η απεργία των ψηφοφόρων' στην ημερήσια πολιτική εφημερίδα 'Le Figaro'. Πρόκειται για ένα χρονικό που καταγγέλει το εκλογικό σύστημα και καλεί τους ψηφοφόρους σε αποχή από τις εκλογές. Ο Mirbeau θυμίζει πολύ έντονα στο χρονικό του αυτό, αρκετά σημεία από το σύγγραμμα του Alexis de Toqueville 'Περί της Δημοκρατίας στην Αμερική'.

Οι αναρχικές αντιλήψεις του Octave Mirbeau δε γίνεται σε καμία περίπτωση να παρακαμφθούν, ούτε να απαντηθούν με άνεση, από κανένα υπερασπιστή της μετριοπάθειας...

Το θέμα της εξουσίας απασχολεί το Mirbeau, όχι μόνο για τον τρόπο που ασκείται απέναντι στα άτομα, αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο εσωτερικεύεται, και γίνεται αποδεκτή από τους ίδιους τους κυβερνώμενους. 

Σύμφωνα με το συγγραφέα, οι άνθρωποι καταλήγουν πάντα, να γίνουν οι αυτουργοί της ευτυχίας για την οποία στη συνέχεια παραπονούνται, ενώ εάν γνώριζαν εκ των προτέρων τί εστί αυτή η ευδαιμονία, θα προτιμούσαν χίλιες φορές τη δυστυχία τους...Αναρωτιέται δε, πώς είναι δυνατόν ο γαλλικός λαός που υπήρξε αυτουργός της Γαλλικής Επανάστασης, μετά από έναν αιώνα ολέθριων συνεπειών να εξακολουθεί να την εξυμνεί; Επρόκειτο στα αλήθεια για μια επανάσταση, ή για μια μεταβίβαση προνομίων από τα χέρια των ευγενών στα χέρια των αστών και κατά συνέπεια στα χέρια των τραπεζιτών; Αυτή η επανάσταση μήπως δεν οδήγησε στην καπιταλιστική κοινωνία και το σύγχρονο Αστικό Κώδικά εντός του οποίου βρίσκεται και ο κάθε ψηφοφόρος που ασφυκτιά; Ο γαλλικός λαός, είναι υπερήφανος που σε όλη του τη ζωή, μέσα από μοναρχίες και δημοκρατίες, περιστασιακά, αλλάζει χειροπέδες, φίμωτρα και αλυσίδες...Μοναδικό από τα ζώα που επιλέγει τους σφαγείς του...

''Όπου άνθρωπος εκεί και πόνος, και μίσος και φόνος. Κυρίως, να θυμάσαι ότι ο άνθρωπος που ζητιανεύει τις ψήφους, είναι από το γεγονός αυτό και μόνο ένας άνθρωπος ανέντιμος, διότι σε αντάλλαγμα της εξουσίας και του πλούτου που απέκτησε χάρη σ'εσένα, σου υπόσχεται ένα σωρό θαυμάσια πράγματα, τα οποία δε θα στα δώσει και δεν είναι άλλωστε μέσα στις δυνατότητές του να σ'τα δώσει. Ο άνδρας που εξυψώνεις δεν εκπροσωπεί ούτε την εξαθλίωσή σου ούτε τις επιδιώξεις σου ούτε τίποτα. Εκπροσωπεί μόνο τα δικά του πάθη και τα δικά του συμφέροντα, τα οποία είναι αντίθετα από τα δικά σου. Για να ηρεμήσεις και να ζωντανέψουν ξανά οι ελπίδες σου που θα διαψευστούν συντομότατα, μη φανταστείς ότι το άθλιο θέαμα των εκλογών  στο οποίο συμπράττεις, χαρακτηρίζει κάποια εποχή ή κάποιο καθεστώς κι ότι θα είναι εφήμερο. Όλες οι εποχές έχουν την ίδια αξία όπως και όλα τα καθεστώτα, δηλαδή ουδεμία αξία. Λοιπόν, να επιστρέψεις στο σπίτι σου καλέ μου άνθρωπε, και στις επόμενες εκλογές να απεργήσεις. Δεν έχεις τίποτα να χάσεις, σε διαβεβαιώ, και ίσως κάτι τέτοιο να σε διασκεδάσει. Και από το κατώφλι της πόρτας σου, της θεόκλειστης στους επαίτες της πολιτικής ελεημοσύνης, καπνίζοντας σιωπηλά την πίπα σου, θα ατενίζεις τον όχλο που θα ξεχύνεται στο δρόμο.